İnternet yayınlarına RTÜK denetimi geliyor
2019 seçimlerine giderken hükümet, internet üzerinden yapılan televizyon ve radyo yayınları için geniş bir sansür uygulamasına hazırlanıyor. Meclis’e sunulan torba yasa tasarısındaki düzenlemeye göre; yurtdışından veya yurtiçinden, Türkçe olan veya olmayan, internet ortamında düzenli olarak yapılan tüm sesli ve görüntülü yayınlar RTÜK’ün ağır denetim kurallarına tabi olacak.
İnternet yayınları için önce yayın lisansı alınacak. Lisans almak için yüklü miktarda ücretin yanı sıra, MİT ve Emniyet’in güvenlik soruşturmasından geçmek gerekecek. Lisans ile izin verilmiş internet yayınları, RTÜK tarafından içerik denetemine tabi tutulacak. Denetimden geçemeyen yayının lisansı iptal edilebilecek, içeriklerin ayıklanması veya erişim engelleme kararı alınabilecek, alınan kararlar sulh ceza hâkimlikleri kararı ile uygulanacak.
Torba yasada
Meclis’e 2 Şubat’ta sunulan torba yasa tasarasında, internet üzerinden yapılan televizyon ve radyo yayınları ile ilgili kapsamlı bir sansür düzenlemesi yer aldı. Tasarı ile RTÜK Yasası’na madde eklenerek internet ortamında yapılan yayınlar düzenlendi. Tasarının yasalaşması durumunda, internet medyası şu tehditlere açık hale gelecek:
-Sosyal medya tabanlı internet haber yayınları: Sosyal medya paylaşım platformları üzerinden düzenli olarak yapılan haber ve yorum yayınları da aynı kapsama girebilecek. Örneğin “scope” tabanlı “medyascope. tv”, gazeteci Ünsal Ünlü’nün yine “scope” üzerinden her sabah düzenli olarak yaptığı “Gazetelerin yazdıkları – yazamadıkları” programı da lisans almak zorunda kalabilecek.
-Video haberler…: Ulusal yayın yapan bütün gazetelerin sahip olduğu internet sitelerindeki video haber sayfaları da aynı lisans ve RTÜK denetimi çarkına sokulabilecek. Bunun için video haberlerin yine düzenli olarak yapıldığının tespiti yeterli olacak.
-Siyasi partiler de…: Siyasi partilerin faaliyetlerini resmi internet siteleri üzerinden televizyon yayını gibi aktarması da lisans ve denetim zorunluluğuna girecek
-TV dizisine de ceza: TV’ler üzerindeki yaptırımlar nedeniyle kanalların internet sitelerinde ‘buz’suz veya ‘bip’siz olarak yayınlanan diziler de RTÜK denetimine girebilecek.
-Yönetmelik çıkacak: Lisans alan internet yayınları, tıpkı televizyon ve radyo kanallarında olduğu gibi RTÜK denetimine girecekler. Tüm bu işlemler Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ve RTÜK tarafından 6 ay içinde çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenecek.
-Netflix, Blu TV: Halihazırdaki televizyon kanallarının ağır denetimi nedeniyle ilgi çeken Netflix, Blu TV, Puhu TV gibi “IPTV” kapsamındaki platformlar da artık RTÜK denetimine girecek. Yayın ihlaline karar verilmesi durumunda bu platformlara erişim de engellenebilecek.
‘Siyasi sansürün genişletilmesi’
Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, düzenlemeyi, “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Yasa, zaten Twitter, Instagram, Youtube için hep uygulandı. Bu alanda yeni yasa maddesini gerektirecek bir boşluk olduğunu düşünmüyorum. Adnan Oktar meselesi de kullanılarak farklı bir sorun varmış gibi gösteriliyor. ‘medyascope’ gibi muhalif ve ‘artıgerçek’ gibi yurtdışından yayın yapan haber kanalları Sulh Ceza Hâkimlikleri tarafından engellenecek. Siyasi sansür mekanizmasının genişletilmesi olarak değerlendiriyorum” sözleri ile değerlendirdi.